- Trước ảnh hưởng của dịch viêm phổi cấp do chủng vi rút Corona mới gây ra (nCoV), để hạn chế lây lan dịch bệnh, một số cửa khẩu xuất khẩu nông sản đã tạm thời đóng cửa ngừng thông quan nên một số mặt hàng nông sản như dưa hấu, thanh long và trong thời gian tới là vải, xoài... đang và sẽ có thể gặp khó khăn trong tiêu thụ. 

Chiều ngày 11/02/2020, Bộ Công Thương đã tổ chức cuộc họp nhằm kết nối các doanh nghiệp phân khối lớn với các địa phương có vùng sản xuất tập trung như Đồng Nai, Tiền Giang, Đồng Tháp, Bắc Giang, Bình Thuận, Sơn La, Thanh Hóa... để đẩy mạnh các mặt hàng nông sản đã, đang và sẽ thu hoạch trong thời gian tới.

Hàng nông sản đang gặp khó khăn vì dịch bệnh

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, ngay khi dịch bệnh xảy ra, từ Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, các đơn vị thuộc Bộ Công thương, các Sở Công Thương và các doanh nghiệp phân phối … đã tích cực phối hợp, chung tay vào cuộc để hỗ trợ người nông dân tiêu thụ nông sản. Đây là sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, tất cả vì mục tiêu lớn nhất, vừa đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân, vừa duy trì sản xuất, tăng trưởng, hướng tới hoàn thành mục tiêu, kế hoạch đề ra trong năm 2020.

Trước ảnh hưởng của dịch viêm phổi cấp do chủng vi rút Corona mới gây ra (nCoV), để hạn chế lây lan dịch bệnh, một số cửa khẩu xuất khẩu nông sản đã tạm thời đóng cửa ngừng thông quan nên một số mặt hàng nông sản như dưa hấu, thanh long và trong thời gian tới là vải, xoài,.. đang và sẽ có thể gặp khó khăn trong tiêu thụ. 

Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, cách đây 2 ngày chúng ta đã hy vọng Trung Quốc “mở cửa” thông quan nông sản, tuy nhiên, điều đó chưa xảy ra. Thứ trưởng khẳng định, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đang cố gắng hết sức làm việc với phía bạn để cuối tháng 02 có thể thực hiện việc thông quan này.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Hữu Dũng, Giám đốc Sở Công Thương Đồng Tháp cho biết, các sản phẩm nông sản của Đồng Tháp chịu ảnh hưởng lớn của dịch bệnh như: xoài (đây là mặt hàng chủ lực của tỉnh, khoảng 30 ngày nữa vào thu hoạch, với tổng diện tích 11.000 ha, sản lượng khoảng 90.000 tấn), khoai lang (là mặt hàng tồn đọng lớn nhất của tỉnh, có khoảng 11.000 tấn), ớt (6.700 tấn), nhãn (1.200 tấn)... 

Đưa ra những lo lắng cho vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thọ - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến Công và Xúc tiến thương mại tỉnh Bắc Giang thông tin, hiện nay, tỉnh lo ngại nhất là đầu ra cho quả vải thiều. Bởi, mùa vụ vải bắt đầu từ 20/5, sản lượng xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm từ 45 - 60%, nhưng trước diễn biến bất thường của dịch bệnh, đầu ra của quả vải sẽ bị ảnh hưởng. 

Do vậy, đại diện Bắc Giang mong muốn, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tìm đầu ra mới cho sản phẩm, trong đó tập trung hướng đến thị trường Nhật Bản.

Cùng chung nỗi lo với các địa phương khác, đại diện đến từ Đồng Nai - bà Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại cũng chia sẻ, lượng nông sản cần tiêu thụ trên địa bàn tỉnh khá lớn, khoảng 85.000 tấn chuối cấy mô và 59.000 tấn xoài, bên cạnh đó, các sản phẩm nông sản sắp vào mùa vụ như mít, chôm chôm, sầu riêng... cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. 

Trong bối cảnh đó, ngoài công tác hỗ trợ tiêu thụ các mặt hàng nông sản mà tỉnh đang triển khai thực hiện, Sở Công Thương Đồng Nai kiến nghị Bộ Công Thương hỗ trợ kết nối tỉnh với các đơn vị tiêu thụ các sản phẩm của tỉnh.

Cần tập trung vào thị trường trong nước với sức mua của 100 triệu dân

Tại buổi làm việc, trước những băn khoăn, lo ngại của đại diện các Sở Công Thương về diễn biến của tình hình dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến khả năng tiêu thụ cũng như xuất khẩu nông sản, các doanh nghiệp phân phối đã khẳng định sẽ tích cực kết nối thị trường, đưa nông sản vào hệ thống.

Theo đó, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy - Phó Tổng Giám đốc phụ trách khối cung ứng dịch vụ thương mại tổng hợp VinCommerce cho biết, hiện nay, hệ thống siêu thị của Công ty đang hỗ trợ phân phối 2 sản phẩm là thanh long đỏ và thanh long trắng. Đại diện VinCommerce nhấn mạnh: "Chúng tôi chấp nhận bán hàng không lợi nhuận, chấp nhận lỗ khi chịu chi phí vận chuyển, nên cần cam kết sản lượng cần tiêu thụ là bao nhiêu và giá cụ thể như thế nào”.

Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc Siêu thị SaigonCo.op Hà Nội cũng cho hay, từ ngày 05/02, Co.opMart đã có chương trình hỗ trợ dưa hấu và thanh long với 800 điểm bán trên cả nước, sản lượng tiêu thụ bình quân mỗi ngày là 1600 tấn. 

Tuy nhiên, có lúc dưa hấu và thanh long phải chờ đợi 2 ngày sản phẩm mới ra đến nơi, nên đại diện SaigonCo.op Hà Nội mong các địa phương cung cấp nguồn hàng, đảm bảo số liệu tốt nhất để tiêu thụ cho người nông dân, tránh ảnh hưởng nguồn cung.

Tuy nhiên, việc hỗ trợ tiêu thụ nông sản được đẩy mạnh bao nhiêu thì chất lượng sản phẩm là vấn đề đáng quan tâm bấy nhiêu, bởi vì, chất lượng sản phẩm chính là uy tín của mỗi doanh nghiệp phân phối. Theo bà Trần Thu Quỳnh (đại diện Tập đoàn AEON Việt Nam), cần phải có thông tin chính xác và chiến lược dài hạn hơn bởi nếu người tiêu dùng nghĩ rằng các sản phẩm nông sản cần giải cứu thì giá trị sẽ không cao và không ưu tiên sử dùng. Bà cũng yêu cầu sản phẩm cần nâng cao tiêu chuẩn về đóng gói, bao bì và chất lượng sản phẩm để tiêu thụ trong nước và xuất khẩu sang các thị trường khác.

Đồng tình với quan điểm trên, bà Trần Kim Nga, Giám đốc Đối ngoại Công ty TNHH MM Mega Market cũng cho rằng không nên dùng biện pháp giải cứu mà nên có các phương án dài hạn. "Chúng tôi có trạm chung chuyển nên cần có kế hoạch hài hoà về cung ứng, tìm thị trường xuất khẩu sản phẩm nông sản bền vững và lâu dài" - bà Nga nhấn mạnh.

Kết thúc buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải lưu ý, kết nối tiêu thụ nông sản, trước khi thúc đẩy xuất khẩu, cần tập trung vào thị trường trong nước với sức mua của 100 triệu dân. Còn việc mở cửa thị trường mới thì phải làm tốt hơn. 

Theo Thứ trưởng, có thể cân nhắc đến thị trường châu Á như Campuchia, Myanmar… vì với thị trường có nhu cầu cao như Mỹ, EU thì yêu cầu cũng rất khắt khe. Thế nhưng, muốn xuất khẩu thành công, địa phương cần tính toán để tái cơ cấu sản xuất và chuẩn bị kịch bản mang tính chiến lược, bài bản hơn.

Minh Ngọc