- Moscow vừa cung cấp thông tin có thể khiến Mỹ choáng váng, theo đó Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ký một hợp đồng S-400 mới với Nga. Động thái này nếu diễn ra chắc chắn sẽ đẩy mối quan hệ giữa hai đồng minh Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ lún sau hơn nữa vào khủng hoảng và khiến Mỹ tung ra các biện pháp trừng phạt mà nước này đe dọa.

Ankara đã nhận lô tên lửa đất đối không tối tân S-400 đầu tiên của Nga vào tháng Bảy vừa rồi. Diễn biến này đã buộc Mỹ phải loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình phát triển chiến đấu cơ F-35 để trả đũa.

Trong diễn biến mới nhất, ông Alexander Mikheev - người đứng đầu tập đoàn xuất khẩu vũ khí của nhà nước Nga - Rosoboronexport, hôm 26/11 đã tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn rằng, Moscow hy vọng sẽ ký một thỏa thuận cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ thêm các hệ thống tên lửa S-400 trong nửa đầu năm tới.

"Chúng tôi hy vọng, trong nửa đầu năm 2020, chúng tôi sẽ ký hợp đồng mới. Nhưng tôi muốn nhấn mạnh rằng, sự hợp tác về kỹ thuật quân sự giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ là không giới hạn liên quan đến S-400. Chúng tôi có kế hoạch lớn ở phía trước”, hãng thông tấn RIA dẫn lời ông Mikheev cho biết.

Khi những phát biểu của ông Mikheev được tung ra, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan được cho là cũng đã nói rằng giới chức ở Ankara và Washington sẽ tiến hành các nỗ lực cho đến tháng Tư để giải quyết cuộc tranh cãi giữa hai nước thành viên NATO về tên lửa S-400. "Có một tiến trình đang diễn ra và sẽ kéo dài cho đến tháng Tư. Các Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng của chúng tôi sẽ thực hiện những nỗ lực đó. Chúng tôi cần xem xem chúng tôi sẽ đi đến đâu với những nỗ lực đó", đài truyền hình NTV đưa tin.

Chính quyền của Tổng thống Trump cảnh báo Ankara có thể phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt nhưng có thể thoát được nếu Thổ Nhĩ Kỳ không kích hoạt các hệ thống S-400.

Tuy nhiên, thành viên của NATO hôm qua đã tiến thêm một bước gần hơn đến việc triển khai tên lửa S-400 bằng việc tiến hành thử nghiệm hệ thống vũ khí mới của Nga. Cụ thể, Thổ Nhĩ Kỳ đã cho hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 thử nghiệm chống lại các chiến đấu cơ do Mỹ chế tạo. Những hình ảnh ghi lại được từ cuộc thử nghiệm S-400 đầu tiên diễn ra trong hai ngày thứ Hai (25/11) và thứ Ba (26/11) vừa qua đã cho cho thấy các hệ thống radar của S-400 hoạt động tại một căn cứ không quân ngay bên ngoài thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ. Những chiếc chiến đấu cơ F-16 do Mỹ chế tạo được sử dụng để làm mục tiêu giả định trong cuộc diễn tập thử nghiệm của Ankara. Điều này đã khiến Washington thực sự tức giận.

Các cuộc thử nghiệm ban đầu chỉ là để đảm bảo hệ thống radar của S-400 làm việc suôn sẻ và xem xem liệu chúng có thể phân biệt rõ ràng giữa máy bay của ta và máy bay của địch.

Mỹ cũng như NATO trước đó từng bày tỏ quan ngại rằng, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ có thể tiến hành những cuộc thử nghiệm chính xác như thế này và từ đó tạo cơ hội cho Nga thăm dò, tìm hiểu sâu về năng lực của các chiến đấu cơ phương Tây.

Trong bối cảnh khi mà Mỹ đang gia tăng sức ép quyết liệt và dồn dập nhằm buộc đồng minh phải hủy bỏ tên lửa S-400 thì nước này đã phải nhận thông tin về khả năng Thổ Nhĩ Kỳ ký thỏa thuận mua thêm S-400 từ Nga. Nếu điều này thực sự xảy ra thì đây rõ ràng làm đòn giáng mới với độ thách thức lớn hơn của Thổ Nhĩ Kỳ. Đòn giáng này có thể sẽ hủy diệt mối quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau khi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng S-400, Mỹ và các đồng minh phương Tây không giấu nổi sự lo lắng và đã tìm mọi cách để phá hợp đồng này. Giới chức NATO và Mỹ tin rằng, nếu hợp đồng S-400 giữa Moscow và Ankara thành công thì đây sẽ là cơ hội mở đường cho Nga tiếp cận, tìm hiểu về các thiết bị chiến tranh của phương Tây, đặc biệt là các chiến đấu cơ F-35. Việc Ankara theo đuổi S-400 của Nga đã trở thành một trong những nguyên nhân chính gây ra mối quan hệ chia rẽ và mâu thuẫn sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ. Giới chức Mỹ liên tục đe dọa và cảnh cáo Ankara về hậu quả nếu cứ nhất quyết mua S-400 của Nga.

Kiệt Linh (tổng hợp)