- Nga sẽ trao trả 3 chiếc tàu hải quân mà nước này bắt giữ hồi cuối năm ngoái cho Ukraine trong ngày hôm nay (18/11). Hiện tại, Nga đang di chuyển các con tàu này đến địa điểm bàn giao đã được thống nhất với phía Kiev, các hãng thông tấn của Nga dẫn lời Lực lượng Biên phòng Crimea hôm qua (17/11) cho hay.

Một phóng viên nước ngoài có mặt tại bán đảo Crimea sáng qua cho biết, các tàu của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nga đã kéo ba chiếc tàu của Ukraine đi qua Eo biển Kerch, hướng tới Biển Đen. Đây có thể là nơi Nga trao trả các tàu mà họ bắt giữ cho phía Ukraine.

Ukraine đã thúc đẩy Moscow trao trả các tàu cho họ như một cử chỉ của thiện chí ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh 4 bên về cuộc khủng hoảng ở miền đông Ukraine vào tháng tới.

"Theo thỏa thuận đạt được với Ukraine, ba chiếc tàu của Ukraine đang được kéo đến một địa điểm đã được thống nhất với phía Kiev để bàn giao cho họ. Cuộc bàn giao sẽ diễn ra vào ngày 18/11," Lực lượng Biên phòng Crimea hôm qua cho hay.

Nga đã bắt giữ các tàu của Ukraine trong một cuộc đụng độ hồi cuối năm ngoái. Cụ thể, vụ khủng hoảng gần đây nhất giữa Nga và Ukraine liên quan đến vụ bắt giữ các tàu và thủy thủ của Ukraine được châm ngòi từ sự kiện Hải quân Nga có cuộc đụng độ với các tàu của Ukraine. Hồi tháng 11 năm ngoái, Nga tuyên bố lực lượng nước này đã sử dụng vũ khí để ngăn chặn các tàu của Ukraine đi vào vùng lãnh hải của Nga ở Biển Đen một cách bất hợp pháp. Các tàu hải quân của Ukraine gồm tàu ‘Berdiansk’, ‘Nikopol’ và ‘Yany Kapu’ cùng với lực lượng thủy thủ trên tàu đã bị bắt giữ vì vi phạm vùng lãnh hải của Nga. Các tàu này đã phớt lờ “yêu cầu hợp pháp” của Nga đòi họ dừng hoạt động xâm phạm lãnh hải của Nga. Không những thế, các tàu của Ukraine còn tiếp tục “có những động thái nguy hiểm” và các tàu của Nga đã buộc phải nổ súng để ngăn chặn đối phương, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) cho biết.

Hải quân Ukraine cáo buộc Nga nổ súng vào hạm đội tàu của họ, làm bị thương ít nhất 6 thủy thủ và bắt giữ ba tàu của họ ở khu vực gần tuyến đường biển then chốt nằm ngoài khơi bán đảo Crimea.

Ngay sau vụ việc, phương Tây đã nhanh chóng lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ hoàn toàn đối với Ukraine và công khai chỉ trích, lên án Nga. Các nước phương Tây lâu nay vốn là đồng minh của Kiev trong cuộc đối đầu với Moscow. Trong những tháng qua, phương Tây liên tục gia tăng sức ép lên Nga để buộc Nga phải lùi bước trong cuộc đối đầu với Ukraine.

Tuy nhiên, Moscow vẫn giữ một lập trường vô cùng cứng rắn, kiên quyết không thả tàu và các thủy thủ của Ukraine. Nga đã trao thưởng cho những người lính biên phòng đã chặn tàu kéo của Hải quân Ukraine ở phía nam Eo biển Kerch trước khi bắt giữ nó cùng với hai tàu pháo khác. Đồng thời, Nga tuyên bố sẽ đưa các thủy thủ của Ukraine ra xét xử theo đúng luật của Nga.

Gần đây, khi quan hệ giữa Moscow và Kiev có phần dịu lại sau một thời gian dài đối đầu như “kẻ thù không đội trời chung”, Moscow bắt đầu có những bước đi dịu nhẹ với Ukraine. Nga đã thả các thủy thủ của Ukraine hồi tháng 9 theo một thỏa thuận trao đổi tù nhân.

Và trong một động thái mới nhất, Nga quyết định trao trả các con tàu của Ukraine mà họ đã bắt giữ.

Động thái của Nga được xem là một biện pháp tạo dựng lòng tin trước thềm hội nghị thượng đỉnh về Ukraine sắp tới. Lãnh đạo các nước Pháp, Đức, Nga và Ukraine sẽ ngồi lại với nhau ở thủ đô Paris vào ngày 9/12 tới trong một nỗ lực nhằm thúc đẩy một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở miền đông Ukraine. Hơn 13.000 người đã thiệt mạng trong hơn 5 năm diễn ra cuộc xung đột ở miền đông Ukraine giữa quân đội của chính quyền Kiev và lực lượng ly khai miền đông.

Quan hệ giữa Nga và Ukraine đã đổ vỡ sau khi Moscow tiến hành sáp nhập bán đảo Crimea. Sau sự kiện này, quan hệ giữa Nga và Ukraine trong những năm qua giống như những “kẻ thù không đội trời chung”. Chính quyền Kiev dưới thời Tổng thống Poroshenko đã theo đuổi một chính sách chống Nga mạnh mẽ và quyết liệt. Trong suốt mấy năm qua, Kiev liên tục đổ lỗi, cáo buộc cho Nga đã gây ra cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng ở đất nước của họ cũng như kích động cuộc xung đột đẫm máu ở miền đông. Kiev tố cáo Moscow đưa quân và vũ khí vào hậu thuẫn cho lực lượng ly khai miền đông Ukraine. Đáp lại, Nga bác bỏ mọi lời cáo buộc như trên, đồng thời tố cáo ngược lại rằng Kiev hoàn toàn không muốn thúc đẩy tiến trình hòa bình ở nước này và chỉ muốn đối đầu với Nga.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Kiev và Moscow bắt đầu có những dấu hiệu ấm lên kể từ khi ông Zelenskiy lên cầm quyền cách đây vài tháng.

Kiệt Linh (tổng hợp)