- NATO nên theo đuổi tiến trình đối thoại và thiết lập mối quan hệ mạnh mẽ hơn với Moscow, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg mới đây đã phát biểu như vậy đồng thời tuyên bố ông để ngỏ khả năng gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin. Phát biểu này được đưa ra vào thời điểm quan hệ giữa Nga và NATO đang xấu đi trầm trọng vì một loạt mâu thuẫn, vì thế người ta tin rằng đây là một dấu hiệu đáng hy vọng trong mối quan hệ giữa Nga và NATO.

Tổng thư ký Stoltenberg đã phát biểu với hãng tin DPA của Đức rằng, một cuộc họp thượng đỉnh với Tổng thống Putin là khả thi nếu “bối cảnh thích hợp”. Ông Stoltenberg cho rằng, việc đối thoại với Moscow là quan trọng dù liên minh này đang có mối quan hệ “khó khăn” với Nga. “Nga là hàng xóm lớn nhất của chúng ta, Nga đang ở đây và chúng ta cần phải phấn đấu để có được mối quan hệ tốt đẹp hơn với Nga”, ông Stoltenberg đã nói như vậy.

Nga và NATO đang rơi vào một cuộc đối đầu gay gắt chưa từng có kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Sau khi Nga tiến hành sáp nhập bán đảo Crimea, NATO đã tuyên bố cắt đứt mối quan hệ với Moscow. Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương ra sức cáo buộc Nga can thiệp vào tình hình ở Ukraine. Bất chấp việc Nga kiên quyết bác bỏ cáo buộc trên, NATO vẫn đẩy mạnh sự hiện diện quân sự của mình tại các quốc gia nằm sát biên giới với Nga như Ba Lan, một số quốc gia vùng Baltic thuộc Liên xô cũ như Latvia, Lithuania và Estonia. NATO thậm chí đang triển khai các lực lượng hàng nghìn quân đến đóng tại các khu vực sát với biên giới Nga.

Việc NATO tiến sát đến biên giới Nga đi ngược lại những cam kết mà liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương đưa ra trong Dự luật Nga-NATO. Dự luật này quy định liên minh quân sự phương Tây không được phép triển khai một số lượng binh lính đáng kể đến lãnh thổ của các nước thành viên NATO mới nằm sát Nga. Những bước đi của NATO khiến Nga không thể ngồi yên. Nga liên tục cáo buộc NATO muốn bành trướng vào khu vực ảnh hưởng hậu Xô-viết của Nga. Moscow bắt đầu thực hiện một loạt bước đi nhằm sẵn sàng đối phó và đáp trả NATO.

Cả hai bên đều liên tiếp có những động thái quân sự khiến cộng đồng quốc tế lo ngại về viễn cảnh bùng nổ xung đột trong khu vực.

Tướng Valery Gerasimov - Tổng Tham mưu trưởng quân đội Nga mới đây cáo buộc, cường độ và quy mô ngày càng gia tăng của các cuộc tập trận quân sự của NATO ở khu vực Baltic và Biển Đen cho thấy liên minh này đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột quân sự lớn. Trong cuộc họp với các tùy viên quân sự nước ngoài ở thủ đô Moscow hôm 17/12, Tướng Gerasimov đã nói rằng, việc NATO đẩy mạnh các cuộc tập trận quy mô lớn ở vùng Baltics, Ba Lan và khu vực Biển Đen cho thấy liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu quân sự lớn. Cũng theo ông Gerasimov, ngoài việc phô trương sức mạnh quân sự xung quanh các đường biên giới của Nga, Mỹ tiếp tục triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa đến châu Âu - thứ mà Moscow xem là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Nga.

Hơn nữa, đang có một chiến dịch bôi xấu về cái gọi là “mối đe dọa quân sự từ Nga” nhằm mục đích vu khống Moscow, Tướng Gerasimov chỉ trích. Ông này gay gắt lên án việc bất kỳ động thái củng cố sức mạnh quân sự nào của Nga dù bản chất là minh bạch và mang tính phòng thủ đều bị báo chí, truyền thông và các chính phủ phương Tây miêu tả là “mối đe dọa đối với hòa bình”.

Trong bối cảnh Nga và NATO căng thẳng như vậy, việc Tổng thư ký NATO bày tỏ mong muốn đối thoại và gặp gỡ với Tổng thống Putin được xem là một dấu hiệu “xuống nước” đầy bất ngờ. Diễn biến này giúp nhen lên hy vọng về sự cải thiện quan hệ giữa Nga với liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương, giúp tránh những kịch bản đáng sợ nếu hai bên xung đột quân sự với nhau.