- Nga dự kiến sẽ phá hủy hai trong số các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa thời Xô-viết – loại tên lửa đến nay vẫn được xem là mạnh nhất thế giới. Đó là tên lửa R-36M2 ICBMs hay còn được NATO gọi là tên lửa SS-18 Satan.
Hai tên lửa SS-18 Satan của Nga đang được cất giữ tại một căn cứ quân sự thuộc khu vực Urals của Nga. Hai tên lửa này dự kiến sẽ bị phá hủy vào cuối tháng 11 năm nay, hãng tin Interfax dẫn một hợp đồng về việc phá hủy hai tên lửa nói trên cho biết.
Hai tên lửa với sức nặng 52 tấn sẽ được tháo dỡ để làm phế liệu bởi chúng chứa rất nhiều chất liệu quý.
Mỗi tên lửa Satan chứa ít nhất 1,2kg vàng, khoảng 19kg bạc và một vài lạng platinum cũng như gần 6 tấn nguyên liệu bằng sắt và 20 tấn kim loại màu. Phần còn lại của tên lửa gồm sợi thủy tinh, các ống cao su tổng hợp và các chất liệu khác, sẽ được tái chế và tiêu hủy.
Việc hủy bỏ hai tên lửa cực mạnh của Nga sẽ tuân theo các thủ tục được đưa ra trong Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Nga-Mỹ (START mới) – hiệp ước kiểm soát vũ khí cuối cùng còn có hiệu lực. Hiệp ước START mới sẽ hết hạn vào năm 2021. Trong khi Nga đang liên tục kêu gọi Washington tiến hành đàm phán để gia hạn hiệp ước này thì Mỹ dường như lại phớt lờ.
Nga đang thực sự lo ngại sau khi Mỹ phá bỏ Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) và bắt đầu tiến hành các vụ thử tên lửa tầm trung cũng như thông báo về một loạt kế hoạch triển khai tên lửa ở Châu Âu, Châu Á.
INF được ký kết là để giải quyết một cuộc khủng hoảng tên lửa hạt nhân thời Xô-viết nhằm vào các thủ đô phương Tây. Hiệp ước INF được ông Mikhail Gorbachev và ông Ronald Reagan ký năm 1987 cấm Nga và Mỹ phát triển, triển khai và thử nghiệm các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo được phóng đi từ mặt đất với tầm bắn từ khoảng 300 đến 3.400 dặm (tương đương từ 482km đến 5470km). Hiệp ước này được coi là một thành tựu lớn đạt được trong nỗ lực nhằm “tháo ngòi” căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh và giúp hóa giải nỗi lo sợ về vũ khí hạt nhân ở châu Âu.
Nga và Mỹ liên tục cáo buộc lẫn nhau về những vụ vi phạm hiệp ước. Mỹ tố cáo Nga chế tạo các tên lửa bị cấm trong hiệp ước. Trong khi đó, Nga tố ngược lại rằng Mỹ không tuân thủ INF khi thiết lập các căn cứ quân sự ở Đông Âu có khả năng không chỉ phòng thủ mà còn tấn công được và có thể nhằm vào Nga.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 8 năm ngoái đã rút Mỹ ra khỏi INF để trả đũa cho việc Nga không tuân thủ INF. Nhà lãnh đạo Mỹ còn thề rằng, nước ông sẽ tiếp tục tăng cường kho vũ khí hạt nhân cho đến khi Nga và Trung Quốc “hiểu ra vấn đề”.
Với việc hiệp ước INF bị hủy bỏ, hiện tại, chỉ còn START mới là bước cản trở cuối cùng đối với viễn cảnh phổ biến vũ khí hạt nhân không kiểm soát. Hiệp ước này có thời hạn đến năm 2021 và Washington chưa quyết định có làm mới nó hay không.
Nếu Mỹ quyết định không gia hạn START thì nguy cơ bùng nổ cuộc chạy đua vũ trang khốc liệt, tốn kém và chứa đựng nhiều nguy cơ là rất có thể.
SS-18 Satan là loại tên lửa đạn đạo liên lục địa lớn nhất thế giới có diện tích sát thương rộng, độ chính xác cao và có thể đánh trúng nhiều mục tiêu cùng một lúc.
SS-18 được trang bị cho lực lượng quân đội của Liên Xô từ năm 1979. SS-18 được trang bị 10 đầu đạn hạt nhân và tầm bắn lên tới gần 1.000-16000 km. Tên lửa này có chiều dài khoảng 11 m, nặng 35,5 tấn và chạy bằng nhiên liệu lỏng.
Các chuyên gia cho rằng đây là loại tên lửa đạn đạo có sức công phá lớn nhất trên thế giới. Được biết, sức mạnh hủy diệt của riêng một quả tên lửa SS-18 Satan đã lớn gấp 500 lần so với một quả bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống Nhật Bản năm 1945.
Theo ước tính, Nga có khoảng từ 59 đến 88 bệ phóng tên lửa SS-18 trên toàn lãnh thổ. Chúng có khả năng chịu đựng bất kỳ cuộc tấn công nào, trừ tấn công trực tiếp bằng vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, hầu hết loại tên lửa này đã quá già cỗi, gần hết tuổi thọ sử dụng.
