- Theo đề xuất của Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, 3 cụm y tế chuyên sâu gồm: Cụm y tế trung tâm; Cụm y tế Tân Kiên và Cụm y tế Thủ Đức.

Đó là một trong những nội dung quan trọng được Sở Y tế kiến nghị lãnh đạo Thành phố chấp thuận khi xây dựng đề án phát triển TPHCM trở thành trung tâm chăm sóc sức khoẻ của khu vực ASEAN theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo đó, “Cụm y tế trung tâm” bao gồm các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa tuyến cuối hiện hữu trên địa bàn các quận trung tâm của Thành phố, tiếp tục giữa vai trò chủ lực  trong phát triển y tế chuyên sâu; “Cụm y tế Tân Kiên” đang trên lộ trình hiện thực hoá thành những cơ sở y tế chuyên sâu với cơ sở hạ tầng hiện đại, hướng đến trong tương lai không xa giữ vai trò chủ lực trong phát triển y tế vùng các tỉnh đồng bằng sông Cửu long; Cụm thứ ba là “Cụm y tế Thủ Đức” khi hình thành sẽ đóng vai trò quan trọng để đảm trách phát triển y tế vùng Đông Nam bộ. Cụ thể như sau:

- Cụm y tế trung tâm bao gồm: các bệnh viện trực thuộc Bộ, Ngành đóng trên địa bàn Thành phố, hệ thống các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa Thành phố, Trung tâm Cấp cứu 115, Trung tâm tầm soát bệnh bằng công nghệ cao, Ngân hàng máu. Trường ĐHYD TPHCM chịu trách nhiệm chính về đào tạo nhân lực chất lượng cao tại Cụm trung tâm. Trong giai đoạn hiện nay và tiếp theo, Cụm trung tâm vẫn giữ vai trò chủ lực trong đảm trách phát triển y tế chuyên sâu vừa đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân Thành phố và khu vực phía Nam, vừa chịu trách nhiệm hỗ trợ, phát triển chuyên môn kỹ thuật cho các bệnh viện tỉnh, thành trong khu vực phía Nam, vừa chia sẻ nguồn lực để phát triển 2 cụm y tế còn lại của Thành phố.

- Cụm y tế Tân Kiên (huyện Bình Chánh) bao gồm: BV Nhi đồng TPHCM (đang hoạt động), BV Truyền máu Huyết học (đang hoạt động), Trung tâm Pháp Y (đang hoạt động), sắp tới sẽ hình thành thêm các bệnh viện: BV Sản phụ khoa, BV Chấn thương, BV Mắt, BV đa khoa (trực thuộc Trường ĐHYK PNT), Trung tâm Cấp cứu 115, Trung tâm kiểm chuẩn xét nghiệm, Ngân hàng máu, Trung tâm tầm soát bệnh bằng công nghệ cao... Trường ĐHYK Phạm Ngọc Thạch chịu trách nhiệm chính về đào tạo nhân lực chất lượng cao tại Cụm Tân Kiên. Cụm y tế Tân Kiên là một mô hình tập trung các cơ sở khám, chữa bệnh chuyên sâu được xây dựng mới, một mô hình mang tính chất rất đặc thù của TPHCM, đây là công trình của Thành phố chào mừng 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

- Cụm y tế Thủ Đức (Thành phố Thủ Đức) bao gồm: BV Ung Bướu cơ sở 2, BV ĐKKV Thủ Đức, BV TP Thủ Đức, BV Lê Văn Thịnh, BV Lê Văn Việt, BV Quân dân Y Miền Đông, hiện nay đã được bổ sung quy hoạch phát triển thêm một số bệnh viện chuyên khoa như Sản, Mắt, Ngoại, Tâm thần… và Trung tâm tầm soát bệnh bằng công nghệ cao. Ngoài ra, tại cụm này còn có Khoa Y của ĐHQG TPHCM sẽ được phát triển trở thành trường ĐH Sức khoẻ và định hướng sẽ có một bệnh viện đa khoa hoạt động theo mô hình viện-trường.

Phát triển y tế chuyên sâu theo phân cụm phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch phát triển chung của thành phố, phải có hệ thống giao thông thuận tiện giữa các cơ sở y tế trong cùng 1 cụm và giữa cụm với y tế vùng, phân bổ đồng đều năng lực điều trị trên các lĩnh vực chuyên ngành. Mỗi cụm đều có các cơ sở y tế thuộc hệ thống y tế cơ sở đến y tế chuyên sâu. Mỗi cụm có sự liên kết chặt chẽ với các trường đại học khối ngành sức khoẻ, phát triển mô hình viện-trường nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và phát triển, đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao. 

Một trong những mục tiêu quan trọng của công tác quản lý hệ thống y tế trên địa bàn Thành phố là không ngừng nâng cao năng lực của hệ thống y tế đảm bảo chất lượng, an toàn, hiệu quả và công bằng trong cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ cho người dân. Trước tình hình quy mô dân số ngày càng tăng, trách nhiệm của Thành phố đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của các tỉnh, thành trong khu vực, trong đó có trách nhiệm của hệ thống y tế thành phố đối với các tỉnh, thành lân cận, việc đẩy mạnh đầu tư và phát triển hệ thống y tế thành phố theo các cụm là giải pháp quan trọng không chỉ để nâng cao năng lực cho hệ thống y tế trên địa bàn Thành phố mà còn giúp phát huy tối đa nguồn lực để phát triển y tế vùng. Theo kinh nghiệm của một số nước như Singapore, các cụm y tế càng phát huy hiệu quả khi có cơ chế điều hành nhân lực y tế và cơ chế quản lý tài chính giữa các cơ sở y tế trong cùng một cụm. Điều này rất cần tiếp tục được nghiên cứu và đề xuất cơ chế, chính sách phù hợp để phát huy hiệu quả cao nhất của các cụm y tế chuyên sâu. 

Bên cạnh đó, Ngành Y tế Thành phố đã xây dựng đề án huy động nguồn lực xã hội để phát triển hệ thống y tế, do đó, việc kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia phát triển y tế chuyên sâu, nhất là tại 2 cụm mới tại Tân Kiên và Thủ Đức đóng vai trò rất quan trọng để sớm hình thành các cơ sở khám, chữa bệnh chuyên khoa sâu, chất lượng cao.