- TikTok đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng hiện hữu ở Mỹ. Nếu chủ sở hữu Trung Quốc không bán được ứng dụng này trong khoảng năm tới, ứng dụng này có thể bị cấm ở thị trường lớn nhất của nó.

Điều đó không chỉ giáng một đòn mạnh nữa vào tham vọng công nghệ của Trung Quốc mà còn làm sâu sắc thêm sự chia rẽ giữa hai thế giới kỹ thuật số xoay quanh các siêu cường kinh tế đối đầu nhau.

Quốc hội Mỹ mới đây đã thông qua đạo luật có thể buộc ByteDance phải thoái vốn khỏi TikTok nếu không sẽ phải đối mặt với lệnh cấm trên khắp nước Mỹ. Tổng thống Joe Biden dự kiến ​​sẽ ký dự luật thành luật trong khi TikTok đã cho biết họ sẽ thách thức dự luật này trước tòa.

Bắc Kinh trước đây cho biết họ phản đối mạnh mẽ việc ép bán TikTok và đã sửa đổi các quy tắc kiểm soát xuất khẩu để cho họ quyền ngăn chặn việc bán TikTok vì lý do an ninh quốc gia. Điều đó khiến ByteDance có rất ít lựa chọn để đảm bảo tương lai của TikTok tại Mỹ, thị trường lớn nhất của ứng dụng này với 170 triệu người dùng.

Ông Alex Capri - nhà nghiên cứu tại Hinrich Foundation đồng thời là giảng viên tại Trường Kinh doanh Singapore thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết: “Việc buộc phải bán TikTok ở Mỹ đồng nghĩa với một sự xuống hạng của ứng dụng này vì chính phủ Trung Quốc sẽ không chấp thuận việc bán các thuật toán của họ”.

Ông Capri nói: “Nếu TikTok buộc phải ngừng hoạt động ở Mỹ, triển vọng của ByteDance ở các nền dân chủ chủ yếu là tự do khác sẽ bị giám sát chặt chẽ hơn nữa”.

Nếu chính phủ Trung Quốc không cho phép ByteDance từ bỏ thuật toán của TikTok, họ có thể chặn hoàn toàn việc mua bán. Một phương án khác là, Bắc Kinh có thể cho phép bán TikTok mà không có thuật toán sinh lợi béo bở của nó -  một thuật toán là nền tảng cho sự nổi tiếng và phổ biến của ứng dụng.

Nhà nghiên cứu Capri cho rằng, lệnh cấm của Mỹ hoặc một phiên bản TikTok kém quyền lực hơn sẽ là một vận may bất ngờ đối với YouTube, Google, Instagram và các đối thủ cạnh tranh TikTok khác, vì nhiều khách hàng của họ có thể bỏ đi. Và nó sẽ là một đòn giáng lớn đối với tham vọng toàn cầu của ByteDance.

Ông Richard Windsor - nhà phân tích ngành công nghệ và người sáng lập Radio Free Mobile, một công ty nghiên cứu có trụ sở tại Mỹ, nhận định: “Lệnh cấm TikTok sẽ đặt dấu chấm hết cho kế hoạch mở rộng toàn cầu của ByteDance, vì đó sẽ là dấu hiệu cho thấy nhà nước Trung Quốc coi trọng tính bảo mật của thuật toán hơn sự thịnh vượng tài chính và mở rộng toàn cầu của ByteDance”.

“Hệ lụy là cuộc đấu tranh liên quan đến hệ tư tưởng đang diễn ra trong ngành công nghệ sẽ trở nên khốc liệt hơn.”

Theo ông Capri, lệnh cấm đối với TikTok cũng có khả năng đẩy nhanh sự chuyển đổi đang chia cắt bối cảnh công nghệ thế giới thành hai khối, một khối tập trung vào Mỹ và khối còn lại tập trung vào công nghệ từ Trung Quốc.

“Động thái chống lại TikTok ở Mỹ là một bước tiến khác hướng tới không chỉ nền kinh tế nền tảng phân chia giữa ứng dụng Trung Quốc và ứng dụng phương Tây, mà rộng hơn là sự phân chia của toàn bộ bối cảnh công nghệ toàn cầu”, ông Capri nói thêm.

“Điều này bao gồm mọi thứ, từ người sở hữu và vận hành trung tâm dữ liệu, đến vệ tinh internet trên không gian, đến cáp dưới biển và tất nhiên là cả chất bán dẫn.”

Theo nghĩa đó, lệnh cấm TikTok có tác dụng tích cực đối với Bắc Kinh.

Theo ông Capri, “lệnh cấm ở Mỹ sẽ khơi dậy những nỗ lực mới nhằm truyền bá dấu ấn kỹ thuật số của Trung Quốc ở Đông Nam Á và các thị trường chủ yếu đang phát triển khác trên toàn thế giới”.